ابکاری کرم سخت چگونه است؟

ابکاری کرم سخت چگونه است؟ کرم سخت و کرم تزئینی کرم فلزی سفید - خاکستری ، سخت و شکننده است. قابلیت پرداخت سطحی آن تا جلای آینه ای از خصوصیات بارز و منحصر به فرد آن می باشد. کرم در 1875°c ذوب شده و در مقابل خوردگی شیمیایی به خوبی مقاوم است. خصوصیات فیزیکی قشر حاصل از آبکاری کرم سخت تا دمایی بالغ بر 400°c تغییر نمی کند. آبکاری کرم صنعتی و یا به طور معمول "کرم سخت" به دلایل زیر از آبکاری کرم تزئینی متمایز می گردد: ضخامت قشر کرم در "کرم سخت" معمولا بین 2/5 - 75 میکرون می باشد. در حالیکه در کرم تزئینی این ضخامت به ندرت به 2 میکرون می رسد. در حالیکه قشر کرم تزئینی شامل پرزها و منافذ زیادی می باشد ، قشر "کرم سخت" بدون منفذ بوده و فقط ممکن است شامل میکروترکهایی باشد. کرم سخت تقریبا در تمامی موارد مستقیما بر روی قطعه مورد نظر نشانده می شود در حالیکه کرم تزئینی بر روی زیر پوششی از نیکل براق انجام می پذیرد. کرم سخت برای افزایش مقاومت در برابر سائیدگی ، گرما و خوردگی شیمیایی بکار می رود. 1- سختی و مقاومت در برابر سایش کرم یکی از سخت ترین مواد قابل دسترس و استفاده می باشد. به همین علت واژه "کرم سخت" در صنعت رایج شده است. سختی متوسط کرم عبارت از: 850-1200 ویکرز می باشد. البته دستیابی به چنین سختی هایی به سادگی امکان پذیر نیست و به عوامل مختلف و متعددی بستگی دارد. معمولا فرسودگی و سایش قطعات صنعتی و مکانیکی تحت شرایط زیر واقع می شود: اصطکاک خشک اصطکاک تحت فشار (در حضور روغن) اصطکاک ناشی از چرخش (در حضور روغن) عملیات سایشی سایش در حرارت بالا مثالهای هریک از این شرایط را می توان به ترتیب زیر بیان کرد: چرخ دنده ها ، قالبهای کشش و ... شفت و پیستونها هیدرولیک و ... شفت چرخ دنده ها ، میل لنگها و ... قالبهای آجر ، آسیاب شکر. این مثالها تنها گوشه ای از موارد کاربرد وسیع و گسترده "کرم سخت" را نشان می دهد. غهرست کاملتری از کاربردهای "کرم سخت" در پایان به صورت یک جدول ارائه شده است. به جرئت می توان ادعا کرد عمر قطعات و وسائلی که با پوششی از "کرم سخت" محافظت شده اند ، 5 تا 10 برابر بیشتر از عمر قطعات مشاب می باشد که فاقد پوشش "کرم سخت" می باشد. 2- مقاومت در برابر خوردگی شیمیایی و حرارت "کرم سخت" در بسیاری از صنایعی که با مواد شیمیایی سروکار دارند همچون صنایع غذایی ، صنایع دارویی و بهداشتی ، صنایع رنگ سازی و ... مورد استفاده قرار می گیرد. کرم مقاومت بسیار خوبی در مقابل مواد اکسید کننده و احیا کننده از خود نشان می دهد. به غیر از گاز کلر و کلریدریک اسید که به سرعت بر آن اثر می کنند ، سایر اسید های معدنی تاثیر چندانی بر کرم ندارند. همچنین بجز تری کلرو استیک اسید تقریبا تمامی اسید های آلی بر آن بی تاثیرند. قطعات مختلف ماشین های پلاستیک که در تماس با پلاستیک مذاب هستند لازم است حتما پوشش "کرم سخت" داشته باشند. پلاستیک های مذاب به خصوص انواع پلاستیک های وینیل خاصیت اسیدی و خورندگی داشته و قطعات دستگاه و قالبها را به مرور زمان دچار خوردگی شدید می نمایند. چنانچه قطعات مزبور با قشری از کرم سخت به ضخامت 2/5 - 25 میکرون پوشیده شوند عمر آنها به طرز قابل ملاحظه ای افزایش خواهد یافت. "کرم سخت" اثرات ناشی از افزایش درجه حرارت را به خوبی تحمل می کند. اولین اثر ناشی از افزایش درجه حرارت نرم شدن فلز است که در اغلب فلزات دیده می شود ، ولی "کرم سخت" ضمن حفظ مقاومت خود در برابر خوردگی شیمیایی تا دمایی بیش از400°c سختی خود را نبز حفظ می کند. با افزایش درجه حرارت از 450°c تا 700°c سختی شروع به کاهش می کند و از 900 به 450 ویکرز کاهش می یابد. افزایش درجه حرارت تا 1200°c باعث کاهش سختی تا 300 ویکرز می شود. 3- ضریب اصطکاک اندک بسیاری از کاربردهای صنعتی "کرم سخت" ناشی از این حقیقت است که قشر حاصل از آبکاری "کرم سخت" از انرژی سطح بسیار کم و ضریب اصطکاک اندکی برخوردار است. در واقع در میان بسیاری از فلزاتو آلیاژهایی که در صنعت مورد استفاده قرار می گیرند ، "کرم سخت" دارای کمترین ضریب اصطکاک است ، به همین علت "کرم سخن" پوششی مناسب برای پیستونها و سیلندرهای جک های هیدرولیک می باشد. مزیت دیگر "کرم سخت" قابلیت سنگزنی و پرداخت کاری بسیار خوب آن می باشد ، این خاصیت نه تنها باعث دستیابی به سطوحی بسیار صاف و صیقلی با درخشندگی آینه ای می گردد ، بلکه باعث می شود تا مواد خارجی نیز تمایل به چسبیدن به سطوح فلز را از دست بدهند. به همین علت برای دستیابی به محصولات پلاستیکی با کیفیت برتر تمامی قالبهای پلاستیک باید با پوششی از "کرم سخت" پوشیده شوند. امروزه این عمل یکی از عملیات مهم و لاینفک در تولید انواع قالبهای پلاستیک ، باکبلیت ، لاستیک و حتی شیشه می باشد. "کرم سخت" در صنایع غذایی (قالبهای بیسکوئیت و شکلات) ، در صنعت چاپ (غلطکهای جوهر و خشک کننده) و در بسیاری دیگر از نقاطی که به سطوحی سخت ،صیقلی و فاقد چسبندگی در مدت زمان طولانی نیاز است مورد استفاده قرار می گیرد. 4- خواص ظاهری و تزئینی ظاهر کرم از جذابیت خاصی برخوردار است با این حال آبکاری کرم تزئینی به هیچوجه پوشش مناسبی برای مقابله با سایش نمی باشد. "کرم سخت" بسته به ضخامت مورد استفاده (به طور معمول 10 - 50 میکرون) می تواند ضمن حفظ خواص خود ، از ظاهر قابل قبول و جذابی برخوردار باشد و بسته به نوع کاربرد قطعه ظاهر آن از مات تا جلای آینه ای می تواند تغییر کند. برای مثال قالبهای شیشه عینک باید دارای جلای آینه ای و قطعات یک میکروسکوپ می تواند مات باشد. 5- پارا مغناطیس بودن دیگر خاصیت "کرم سخت" پارا مغناطیس بودن آن است. می توان قطعات کوچکی را که نباید مغناطیسی شوند را با آلیاژهای سبکی مانند برنج و مانند آن ساخت و برای جلو گیری از سایش و خوردگی ، آنها را با پوششی از "کرم سخت" محافظت نمود. بهترین روش مرمت و بازسازی امروزه آبکاری "کرم سخت" به طرز وسیعی در تعمیر سطوح فرسوده و یا قطعات مستعمل ماشین آلات بکار می رود. قطعاتی که در طی کار مداوم ، دچار خوردگی شدید شده و یا به عللی آسیب دیده باشند را می توان به شرح زیر بوسیله "کرم سخت" تعمیر و باز سازی نمود: کرم گیری در صورت وجود قشر کرم فرسوده. زنگ برداری در صورت لزوم. پر کردن نقاطی که بیش از حد آسیب دیده باشند به کمک جوشکاری ، فلز پاشی Metal Spray و ... ماشین کاری در صورت لزوم. پرداخت کاری. آبکاری "کرم سخت" به ضخامت مورد نیاز. ماشین کاری یا سنگ زنی نهایی به منظور تنظیم دقیق ابعاد. با این روش می توان انواع میل لنگ ها و شفت های موتورهای دیزل , کمپرسورها و ژنراتورها را که ارزش هریک ممکن است بالغ بر میلیونها ریال باشد دو باره تعمیر کرده و قابل استفاده ساخت. در این موارد ضخامت قشر کرم بین 150 - 1250 میکرون متغیر است. لازم به توضیح است چنانچه قطعات قبل از فرسودگی شدید (منظور قبل از نابودی کامل قشر "کرم سخت" و آسیب دیدن فولاد پایه) از خط تولید خارج و اقدام به آبکاری مجدد شود نه تنها مدت زمان انجام آن به مراتب کمتر خواهد بود ، بلکه در هزینه تعمیر و اصلاح نیز صرفه جویی خواهد شد.